Göç etmeyen kuş sayısı hızla artıyor

Türkiye'de 2000–2022 yılları arasında toplanan veriler, kuşların artık göç etmek yerine Türkiye’de kışlamayı tercih ettiğini gösteriyor.

Fotoğraf: Mezopotamya Ajansı  Asopress - Türkiye’de yapılan bir araştırma, küresel iklim değişikliğinin leylek, kara leylek, karabaşlı ötleğen ve maskeli ötleğen gibi göçmen kuşların göç davranışlarını değiştirdiğini ortaya koydu. 2000–2022 yılları arasındaki veriler incelendiğinde, bu kuş türlerinin Türkiye sınırları içinde kışlayan birey sayılarında anlamlı bir artış olduğu belirlendi. Coğrafya Eğitimi Derneği süreli yayın organında yayınlanan makaleye göre araştırmanın yürütülme sürecinde eBird veri tabanından elde edilen gözlem kayıtları Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile haritalandırıldı, istatistiksel analizler ise SPSS yazılımıyla gerçekleştirildi. "Değişen İklimin Göç Tembeli Kuşları Leylek, Kara Leylek, Karabaşlı ve Maskeli Ötleğen Örneklemi" başlıklı Gülce Alya Ertürkmen, Irmak Eyüpoğlu, Işın Erdoğan'ın kaleme aldığı makalede ayrıca ornitologlar ve iklim bilimcilerle yapılan görüşmeler, kuşların göçten vazgeçme davranışı (“göç tembeli” eğilimi) ile bunun muhtemel genetik boyutları hakkında fikir verdi. Çalışmada elde edilen bulgular, sıcak geçen kışların kuşların göç etme isteğini azaltabildiğini; besin kaynaklarının daha erişilebilir hâle gelmesinin “yerleşik kışlama” eğilimini güçlendirdiğini gösteriyor. Ayrıca bazı göçmen bireyler artık göç etme yerine Türkiye’de kalmayı tercih ediyor. Makalede ayrıca yöntem olarak 2000-2022 yılları arasında özellikle de aralık-şubat döneminde ülkemizden göç etmeyen bazı leylek, kara leylek, maskeli ötleğen, karabaşlı ötleğen popülasyonlarının sayılarındaki değişimler izlendiği aktarılıyor. Kara leylekler özelinde, Ege kıyılarında sıkça gözlemlenmişken Hatay, Adana ve Samsun illerinde de oldukça fazla gözlem yapılmıştır. Uzmanlar, yaşanan durumu uzun vadede kuş nüfusunda dengesizlikler yaratabileceği uyarısında bulunuyor. Göç yolları üzerindeki sulak alanların korunması gerektiğini, halkalama istasyonlarının çoğaltılması ve izleme projelerinin yaygınlaştırılması gerektiğini özellikle vurguluyor. İklim değişikliğinin biyolojik sistemler üzerindeki bu etkisi, doğal dengeler açısından kritik önemde kabul ediliyor. Gelecekteki koruma politikalarının bu gerçeği göz önünde bulundurması bekleniyor. Haber Merkezi